İran ve İsrail neden savaşıyor?

13 Haziran 2025 günü İsrail’in başlattığı “Yükselen Aslan” operasyonu sonucunda, İran ve İsrail yeniden savaşa girdi. İki tarafta sert tutumlarına devam ederken dünya ülkeleri, “İsrail’in yanındayız” mesajı vermeye devam ediyor. İşte İran – İsrail son dakika gelişmeleri:

13 HAZİRAN 2025 | İSRAİL, İRAN’I VURDU

Sabaha karşı, İsrail “Operation Rising Lion” (Yükselen Aslan) kod adlı kritik saldırı başlattı. Yaklaşık 200 savaş uçağı, F‑35I “Adir” operasyon uçakları ve Mossad desteğiyle 100’den fazla hedef vuruldu: Natanz, Fordow, Esfahan, Arak gibi nükleer tesisler; Kum, Kermanshah, Tebriz askeri üsleri ve üst düzey komutanların ikametgahları hedef alındı.

Savunma sistemleri geçici şekilde devreden çıkarıldı. İran stratejik altyapısının “en büyük saldırı”sını yaşadığı belirtildi.

13 HAZİRAN 2025 | ÜST DÜZEY İRANLILAR ÖLDÜRÜLDÜ

İran Genelkurmay Başkanı Tuğgeneral Mohammad Bagheri, IRGC komutanı Hossein Salami, Hava‑Uzay gücü başı Amir Ali Hajizadeh ve nükleer bilim insanı Fereydoon Abbasi dahil olmak üzere 20’ye yakın üst düzey askeri ve bilim insanı hayatını kaybetti.

Tahran’da 78 sivil öldü, 329 kişi yaralandı; Tebriz’de 18 sivil daha hayatını kaybetti.

Mossad operasyonu, İran’ın hava savunma sistemlerini etkisiz hale getirmek için hem drone üssü kurdu hem de siber saldırılar düzenledi. Salmas’a iniş yapan İsrail İHA’ları İran tarafından düşürüldü; Türkiye sınırına yaklaşık 32 km uzaklıktaydı.

13 HAZİRAN 2025 | İRAN SALDIRILARA CEVAP VERDİ

İslam Devrimi Muhafızları Ordusu (IRGC), gün içinde ve özellikle akşam saatlerinde onlarca balistik füze ve 100+ drone’la “misilleme” olarak vurduğunu duyurdu. Tel Aviv ve Kudüs’te sirenler çaldı; binalar hasar gördü, en az 3 sivil öldü, onlarca yaralandı.

İran Genelkurmay Sözcüsü Abolfazl Shekarchi, “Siyonistleri pişman edene kadar saldıracağız” dedi. BM, AB, Türkiye dahil çok sayıda ülke itidal çağrısı yaptı; Çin de vatandaşlarına tedbir uyarısı yayınladı.

14 HAZİRAN 2025 | “İSRAİL, ORTADOĞU’DA VE ÖTESİNDE ÖZGÜRLÜĞÜ SAVUNUYOR”

Binyamin Netanyahu X (önceki adıyla Twitter) hesabından yaptığı videolu açıklamada şu ifadelere yer verdi:

“İsrail, Ortadoğu’da ve ötesinde özgürlüğü savunuyor. Bunu, bizi yok etmek için atom bombaları yapmak isteyen ve dünyanın her yerindeki herkesi tehdit edebilmek için kıtalararası balistik füzeler de dahil olmak üzere balistik füzeler üretmek isteyen zalim ve radikal bir İran rejimine karşı yapıyoruz.”

İran balistik füze saldırılarının çoğu İsrail ve ABD destekli hava savunmaları ile önlendi ancak yerleşim alanlarına düşen birkaç füze oldu.
Umman’ın başkenti Maskat’ta planlanan İran–ABD görüşmeleri iptal edildi. İran, diplomatik süreci askıya aldı.

14 HAZİRAN 2025 | AB LİDERLERİNDE İTİDAL ÇAĞRISI

Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, tırmanan durumla ilgili olarak İsrail Cumhurbaşkanı Isaac Herzog ile görüştükten sonra Cuma günü geç saatlerde X’te yaptığı açıklamada, “Diplomatik çabalar gerilimin daha da artmasını önlemek için hayati önem taşıyor,” dedi.

Moniquet, Avrupa Birliği’nin bölgedeki etkisini kaybettiğini ve Orta Doğu’nun geleceği konusunda diplomaside söz sahibi olmadığını söyledi.

Avrupa’nın İsrail’in saldırılarına verdiği ikircikli destek, ABD’nin aksine, hükümetlerinin ayrıntılar konusunda önceden uyarılmadığı anlamına geliyordu.

15 HAZİRAN 2025 | ABD’DEN İSRAİL’E SİLAH DESTEĞİ GELDİ

Pentagon, İsrail’e Patriot füzeleri ve istihbarat desteği sağladı. US donanması Doğu Akdeniz’i izlemeye aldı.

Petrol ve altın fiyatları %7–11 arası yükseldi; borsalar geriledi; havayolları uçuş rotalarını güncelledi, şirket hisseleri düştü.

İran, yeni nükleer tesis planlarını açıkladı; Arak reaktörünü güncelleme sinyali geldi. Tahran–Washington nükleer müzakereleri askıya alındı.

İSRAİL – İRAN SAVAŞININ YANSIMALARI

Siyah Dergi’nin “Politika ve Dünya” kategorisindeki diğer yazıları okumak için TIKLAYIN.