Yılın kelimesi belli oldu: ‘Brain Rot’

Oxford Üniversitesi, bu senenin kelimesini ‘beyin çürümesi’ olarak çevrilebilecek olan ‘brain rot’ kelimesi ilan etti.

Oxford Sözlüğü her sene bir kelimeyi yılın kelimesi ilan ediyor. Bu yıl Türkçe’ye beyin çürümesi olarak çevrilen ‘brain rot’ kelimesini yılın kelimesi seçti. İşte ‘brain rot’ nedir konusu hakkında detaylar…

OXFORD UNIVERSITY PRES (OUP) İLE BU YILIN KELİMESİ

Üç senedir gerçekleşen yılın kelimesi seçimi, 2024 yılında da birçok kişinin oy kullanması sonucunda açıklandı. Senenin en iyi, en favori kelimesi olarak seçilen bu kelimeler, sene içerisindeki gündeme ve gelişmelere göre halkı yansıtan kelimelerden seçilmektedir. Çeşitli dil uzmanlarının veri analizi, kamuoyu yorumları ele alınarak belirlenen yılın kelime seçimi, 2024 yılı için 37 binden fazla katılımcıyla gerçekleşti. 2024 yılının kelimesi ‘brain rot’ olarak seçildi. OUP’nin resmi sitesinde Brain rot kelimesinin kullanımının sene içerisinde %230 oranında arttığı belirtildi. Peki brain rot anlamı nedir?

BRAIN ROT NE DEMEKTİR?

Brainrot, beyin çürümesi anlamına gelmektedir. Kelime, Türkçe dilimizde tam bir çeviriye sahip olmadığından, anlamak için detaylı bir örnek vermek mantıklı olacaktır; çevre faktörünün farkına varmadan sürekli olarak sosyal medyada dolaşma sonucu yaşanan entelektüel boşluk. Kelimenin OUP’deki anlamı ise şu şekilde açıklanıyor: ‘Özellikle önemsiz ve basit bir materyalin aşırı tüketilmesinin sonucunda bireyde zihinsel ve entelektüel durumun bozulması.’ Ayrıca bu entelektüel çürüme ve bozulmaya sebep olabilecek herhangi bir şeye de verilen ad olarak ilan edildi. Günümüz dünyasında sürekli yaşanan ve bireyde kötü ruh haline girmeye baş sebep olan bu eylem, sosyal medya bağımlılığının sebebi olarak görülüyor. Uzun süre sebepsiz ve amaçsız bir şekilde yalnızca vakit geçirmek için sosyal medya kaydırmak, brain rot adı verilen durumun ortaya çıkmasına sebep oluyor.

Zihinsel bulanıklık, zihinsel uyuşukluk teriminin brain-rot adı verilen durumu ifade eden en kaliteli tanım olduğunu düşünmekteyim.

Oxford University Press (OUP)’nin resmi açıklamasına buradan ulaşabilirsiniz: 👇

BRAIN ROT KELİMESİNİN KÖKENİ

Oxford University Press’e göre bu kelime ilk olarak yazar Henry David Thoreau tarafından 1854 tarihli ‘Walden’ eserinde toplumun karmaşık fikirleri basit fikirler uğruna değersizleştirmesini eleştirirken kullanmıştır.

İngilizce:

“While England endeavours to cure the potato rot, will not any endeavour to cure the brain-rot—which prevails so much more widely and fatally?”

Türkçe:

“İngiltere patates çürümesini tedavi etmeye çalışırken, çok daha yaygın ve ölümcül olan ‘beyin çürümesini’ tedavi etmeye kimse çaba göstermeyecek mi?”

Yıllar geçtikçe kelimenin daha sık kullanılmaya başladığı fark edilmiştir. Bahsi geçen kelimenin sosyal medya aracılığı ile daha çok yayılması da olayın ironisi olarak görünüyor. Çok eski vakitlerde eleştiri amacıyla kullanılmış olan kelimenin 2024 yılında günlük hayatın aktivitelerini ifade ettiği görülüyor. 2024 senesinde Amerika’da bulunan bir sağlık şirketinin, brainrot halinin ana sebeplerinin sosyal medyaya bağımlılık ve negatif düşünceler olduğunu düşünüyor.

BRAIN-ROT’UN ÖNÜNE NASIL GEÇEBİLİRİZ?

Brain-rot halinin önüne nasıl geçebilir, kelimeyi günlük hayatımızdan nasıl çıkartabiliriz?

Bahsi geçen durumun önüne geçmek için yapılacak ilk eylem sosyal medyada dolaşılan süre için bireylerin kendilerine bir sınır koyması, kısacası ekran süresi yönetimi olacaktır. Sanal yaşamla iç içe geçtiğimiz bu yüzyılda bilinçli bireyler olarak boş vakitlerimizi kaliteli şekilde değerlendirmeli ve kendi sınırlarımızı belirlemeliyiz.

OUP’YE GÖRE 2024 YILININ FİNALİSTLERİ

Brainrot (isim)

Özellikle önemsiz veya zorlayıcı olmayan materyalin aşırı tüketiminin bir sonucu olarak görülen, bir kişinin zihinsel veya entelektüel durumunun bozulması, ayrıca, böyle bir bozulmaya yol açma olasılığı bulunan bir şey.

Demure (sıfat)

Bir kişi için: görünüşte veya davranışta çekingen veya kısıtlanmış davranışlara sahip olan. Giyim için: gösterişli veya aşırı açık olmayan.

Dynamic Pricing

Değişen piyasa koşullarını yansıtmak için bir ürün veya hizmetin fiyatını değiştirme uygulaması; özellikle, daha fazla talep olduğunda daha yüksek bir fiyat talep etme.

Lore (isim)

Söz konusu konuyu tam olarak anlamak veya bilgili bir şekilde tartışmak için gerekli bilgi olarak kabul edilen; biriyle veya bir şeyle ilgili gerçekler, arka plan bilgileri ve anekdotlar bütünü.

Romantasy (isim)

Romantik kurgu ve fantezi unsurlarını birleştiren, genellikle merkezi bir romantik hikaye örgüsünün yanı sıra sihir, doğaüstü veya macera temalarını içeren bir kurgu türü.

Slop (isim)

Yapay zeka kullanılarak üretilen, çevrimiçi olarak ayrım gözetmeksizin veya müdahaleci bir şekilde paylaşılan ve dağıtılan ve düşük kalitede, sahte veya yanlış olarak nitelendirilen sanat, yazı veya diğer içerik.