Eros ve Psyche’nin aşkının hikayesi

Fiziksel çekimi ve aşkı simgeleyen tanrı Eros ile kelime anlamı ‘ruh’ anlamına gelen bakire bir ölümlü, Psyche.

EROS VE PSYCHE KİMDİR?

Eros, Yunan mitolojisinde, Afrodit’in oğlu ve aşk tanrısıdır. Psyche ise ruh anlamına gelen bir isme sahip olmanın yanında, hikayelerde insanlığın saflığını simgeleyen bir bakire olarak geçer.

EROS’TAN ÖNCE PSYCHE

Psyche, yeryüzü dünyasında ünlü bir kralın üç kız çocuğu arasında güzelliğiyle nam salmış genç bir kızdır. Psyche gençlik çağına geldikçe, ülkedeki herkesin dillerine dolanan bu güzellik artık güzellik tanrıçası olan Afrodit ile yarıştırılmaya başlanmıştır. İnsanlar arasında tanrıça Afrodit’e gösterilen hürmet azalmış, tüm ilgi Psyche’ye atfedilmiştir.

Dipnot: Yunan mitolojisinde, her bir konu tek tek ele alınıp özel hikayelerle harmanlanmıştır. Kıskançlık denilince Yunan mitolojisinde akıllara ilk Afrodit gelir.

Güzellik ve tutku tanrıçası olan Afrodit baştan çıkarıcı bir aura’ya sahiptir. Bu kadar güzel olmasına rağmen, çoğu zaman kibrinden ötürü kıskançlık nöbetlerine girer. Her daim övgülere, ilgiye ve alakaya alışık olan Afrodit; insanların kendisi için neden heykel yapmadığını ve onun için tapınaklara uğramadıklarını sorgulamaya başlar.

Afrodit tüm bu olanların sebebini anladığında, oğlu Eros’tan bu kızın çaresine bakmasını ve Psyche’yi dünyadaki en çirkin insana aşık etmesini ister.

Eros annesinin sözünü dinlemeye hazırlanır, fakat Psyche’yi gördüğü anda bu fikri gerçekleştiremeyeceğini anlar ve görevini tamamlamaz.

“GÜZELLİK BİR LANETTİR”

Görev tamamlanmadığı için güzellik tanrıçasından bile çok konuşulmaya devam eden Psyche, kimseye aşık olamaz ve kimsenin aşkına güvenemez hale gelir.

Bu duruma çok üzülen Psyche’nin babası, durumu çözmek adına bilgeliği simgeleyen Apollo’dan akıl almak için onun tapınağına gider. Apollo, bu durumun çözülmesinin tek yolunun Psyche’nin bir dağın zirvesinde siyah elbise ile tek başına bırakılması olduğunu söyler.

Saf bir şekilde babasının sözünü dinleyen Psyche, dağın zirvesinde tek başına ağlarken birden bir esintinin (Zephyr) kendini kaldırdığını hisseder. Esinti, Psyche’yi avuturcasına onu çiçekli bir çayıra götürür.

PSYCHE’NİN GİZEMLİ EŞİ

Psyche, kendini içeriye çağıran bir ses ile uyandığında kendini bakımlı bir şatoda bulur. Ses, ona duş almasını, yemek yemesini ve rahatlamasını söyler. Psyche, şaşkınlıkla tüm bunları gerçekleştirmeye koyulur.

Ses, Psyche’ye gelecekteki kocasının içeride onu beklediğini söyler. İçeride hiç ışık yoktur fakat Psyche yanında bir erkeğin varlığını hisseder. Bu ürkütücü durumun içinde Psyche, yanındaki erkeğin ona verdiği huzuru hissedince, onun doğru insan olduğuna kendini ikna etmiştir.

Psyche, bu şatoda günler, hatta aylar süresince yaşadığını fark eder. Her gece kocası karanlıkta onu ziyaret eder. Psyche, onun kim olduğunu sorguladığında, eşi ona ne olursa olsun ismini ve kimliğini açıklayamayacağını belirtir. Fakat yine de Psyche çok mutludur.

Mutlu günlerin ardı arkası kesilmezken, Psyche ailesini terk ettiğini ve aslında harika bir yaşam sürdüğünü onların bilmediklerini fark eder.

Psyche her gün onu ziyaret eden gizemli eşinden, ailesine haber vermesi için kız kardeşlerini buraya getirmesini, onlarla iletişime geçmek ve haberleşmek istediğini söyler. Eros, bunu kabul edemeyeceğini söylese de eşinin mutsuz olmasını istemediği için kardeşlerini buraya getirebileceğini belirtir.

Psyche’nin isteği olmuştur; kız kardeşleri şatosuna gelip onun mutlu ve refah içinde yaşadığını görürler. Fakat bu durum, iki kız kardeşinin kıskançlığa düşmesine ve bu zenginliği kendileri yerine kardeşlerinin yaşamasının adil olmadığını düşünmeye itmiştir.

Kız kardeşleri sohbet arasında kocası ile ilgili bilgi almak isterler, fakat Psyche’nin de net bir bilgi veremediğini fark ederler. Kardeşleri, Psyche’ye bu adamın çirkin ve korkunç biri olduğunu, bu sebepten ötürü kendini göstermediğini ima ettiklerinde, Psyche kuşkuya düşer. Tüm bu fikirler Psyche’nin beyninde dolaşırken, kardeşleri geri dönmüştür bile.

Psyche, bu gizemli adamı çok sevmesine rağmen hiç tanımadığı bir adam ile hayat arkadaşlığı yaşıyor olması fikri onu korkutur. Psyche bir gece gizlice eline lamba alır ve onun kimliğini öğrenmek amacıyla eşinin yattığı yatağa tutar. Karşısında aşk tanrısı olan Eros uyuyordur!

Şaşkınlıktan elindeki lambayı düşüren Psyche, aşk tanrısı Eros’u yakmıştır. Eros korkarak uyanır ve büyük bir hayal kırıklığıyla gitmeye hazırlanır. Evi terk etmeden önce, Psyche’ye annesinin kendine verdiği göreve karşılık, o gün okunu kendine sağladığını itiraf eder.

Eros o gün, bir ölümlüyle bir tanrının birlikte olamayacağı fikrindedir; bu yüzden gizlice onu kendine bağlamıştır.

GÜVEN OLMADAN AŞK VAR OLAMAZ

Psyche, birçok yeni bilginin verdiği şok ile ne yapacağını bilemez. Eros’un ‘imkansız aşk’ tabiri kulağında çınlarken, bir ses duyar. Ses, tanrılar ve insanların beraber olabileceklerini tekrarlıyordur. O an Psyche, Eros’u bırakamayacağını fark eder, çünkü aşık olmuştur. Sesin fısıltılarını takip eden Psyche, uçarak kaçan Eros’un peşinden koşmaya başlar.

Tam o sırada, her şeyin farkında olan Afrodit, Psyche’yi yolda görür ve onu durdurur. Eros’u gerçekten seviyorsa, birkaç görevi tamamlamanın onun için zor olmayacağını ima ederek Psyche’ye imkansız görevler verir.

AFRODİT’İN MEYDAN OKUMASI

Psyche’ye verilen ilk görev, karışık küçük tohumlardan oluşan koca bir tohum dağını gün ağarıncaya kadar düzenlemektir. Psyche tüm gece bu tohumları ayırmakla ve kategorileştirilme uğraşır. Sabah ışıklarını görürken her şeyden vazgeçeceğini düşünür. O sırada, bir karınca grubu gelip Psyche’ye yardım eder; tüm tohumları düzenler ve bu aşkı mümkün kılacak ilk adımı atarlar.

İkinci görev, pis siyah sulara sahip olan Estige Nehri’nden bir şişe su doldurmaktır. Nehrin girişi, dik ve kaygan kayalarla kaplı olduğu için görev imkansız görünür. Psyche, bu görev için kanatlara ihtiyacı olduğunu düşünürken, bir kartal Psyche’nin çabalarını görür. Şişeyi gagasıyla alıp, nehirden su doldurur ve Psyche’ye geri getirir. İmkansız aşka yaklaştıran ikinci adımı bir kartal atar.

Psyche’nin üçüncü ve son görevi ise en riskli olandır. Üçüncü görev, cehenneme inmek ve yeraltı dünyasının kraliçesi olan Persephone’den bir kutuya güzelliğini koymasını rica etmektir. Psyche, aşkına yeniden kavuşabilmek için bir şekilde Persephone’ye ulaşır. İsteğin Afrodit’ten geldiğini duyan Persephone, hemen Psyche’nin istediğini ona verir.

Böylece, aşkı imkansız kılan her detay ortadan kalkmıştır. Fakat merak, bir kadını daha ağına düşürür. Persephone’nin vermiş olduğu güzellikten biraz kendine ayırmak isteyen Psyche, kutuyu açar; fakat kutunun içine güzellik değil, uyku hakimdir. 

İMKANSIZ MI?

Tüm olay geçmişini izleyen tanrılar, bu aşkı mümkün kılmaya çalışır. Hermes, tüm hızıyla Eros’a Psyche’nin başından geçenleri anlatır. Halen kalbi yaralı olan Eros, Psyche’yi baygın halde görünce Psyche’nin onunla beraber olabilmek için geçtiği yolları düşünür.

Eros, o anda tüm kırgınlıklarını unutur ve Psyche’yi uyandırmanın bir yolunu aramaya başlar. Eros, tüm bunları kendi için yapabilen bir kadının ölümlü olmasının hiç bir anlamı olmadığını düşünür. Psyche tanrılar kadar ölümsüz olduğunu ona eylemleriyle kanıtlamıştır.

Tanrıların tanrısı Zeus, Eros ve Psyche’ye düğün  hediyesi olarak ölümsüzlük içeceği olan amborsiya’yı tattırdı. Afrodit Psyche’nin peşini bırakmıştı; çünkü Psyche artık Eros ile birlikte tanrılar katında yaşıyordu.