TEUTOBURG (VARUS) SAVAŞININ ETKİLERİ GÜNÜMÜZÜ HALA ETKİLİYOR
Başlıkta “Teutoburg Savaşı” olarak isimlendirdiğimiz bu savaşın hem ismi hem de kesin yeri hakkında hala devam eden tartışmalar vardır. Tarihçi Tacitus savaşı anlatırken “saltus Teutoburgiensis”de meydana gelen bir olay olarak anlatır.
Latince bir isim tamlaması olan bu iki kelimeden Teutoburgiensis Teutoburg’a ait demek olup saltus birkaç manaya gelir: Orman, ormanlık ya da ağaçlık alan gibi anlamlarının yanı sıra “dar geçit” anlamına da sahiptir. Pek çok kaynak savaşı hala “Teutoburg Ormanı Savaşı” olarak adlandırsa da Teutoburg Savaşı ya da “Teutoburg Geçidi Savaşı” denmesi daha doğrudur. Pek çok Romalı tarihçinin kullandığı “clades Variana” yani Varus Faciası ya da Varus’un Yenilgisi anlamına gelir. Günümüz Almancasında ise “Varusschlacht, Hermannschlacht” olarak da geçer yani Varus Savaşı ya da Hermann Savaşı olarak da bilinir.
Romalılar, tarihteki ilk diktatörlerden biri olan Julius Caesar’ın M.Ö. 58 – 52 yılları arasında Galya’yı fethetmesiyle beraber bölgenin doğusunda yer alan kalabalık Germen kabileleri ile daha fazla sınıra sahip olmuşlar ve bu durum da bu toplulukların sık sık Roma sınırlarını rahatsız etmelerine neden olmuştur. M.Ö. 27’de kendisini imparator ilan ederek Roma’da imparatorluk devrini başlatan Caesar’ın manevi oğlu Augustus, imparatorluğun kuzeydoğu sınırlarını taciz eden bu Germenlerin topraklarını ele geçirerek, onları itaat altına almayı plandı. Bu vazife için ise en güvendiği komutanlarından birisi olan Publius Quinctilius Varus’u görevlendirdi.
Varus Savaşı, MS 9’da Eylül ayında Almanya’nın kuzeyindeki Bramsche bölgesinde Roma İmparatorluğu’na bağlı güçler ile Germenler arasında meydana gelen savaş. “Hermann” ya da “Teutoburg Ormanı Savaşı” olarak da bilinir. Roma İmparatorluğu Ordusunun hezimetiyle sonuçlanan savaş, Romalıların Ren nehrinin doğusundan çekilmeleriyle sonuçlanmıştır.
Vikipedi’nin konuyla alakalı makalesini okumak için tıklayın.
Germen asıllı Roma yüzbaşısı Arminius’un gizlice Germen kabilelerini örgütleyip Roma’ya pusu kurması sonucu başlayan savaşta yirmi binden fazla Roma lejyonu 15.000 Germen ordusu tarafından yok edildi. Bu savaşta Roma İmparatorluğu’nun 3 Lejyonu, Cermenler(Germenler) tarafından pusuya düşürülüp tamamen yok edildi. Tarihçi Suetonius’un anlattığına göre savaşın haberini alan İmparator Augustus başını duvara vurarak “Quintili Vare, legiones redde!” yani “Quintulius Varus, Lejyonlarımı bana geri ver!” diye bağırmıştır. Ve de bu acı olayı hiç unutmadığını, hep hatırladığını göstermek için saç sakalını bir daha hiç kesmemiştir. Varus’un kellesi ise Roma’ya gönderildi.
Teutoburg Savaşı, Roma’nın Germania’daki ilerleyişini büyük ölçüde durdurmuş ve sınır olarak Ren Nehri kabul edilmiştir. Florus’un anlatımıyla “Okyanus kıyısında barınamayan Romalılar mecburen Ren’in kıyısına çekildiler.” Arminius ise yıllarca Roma komutanı ve imparator oğlu olan Germanicus tarafından kovalansa da yakalanamamıştır. Kendi kabilesi içindeki iktidar mücadelesi ve kıskançlıkların kurbanı olarak M.S 21’de akrabaları tarafından öldürülür. Pek çok tarihçi onun hakkında “Her şeyi kral olmak için yaptı.” diye düşünmüştür.
Bu trajik yenilginin akabinde Romalıların Germanya’yı fethetme idealleri büyük ölçüde sona ermiş, bunun yerini ise olası bir Germen istilası korkusu almıştır. Arminius ise ülkesini Roma egemenliğinden kurtarmasının yanı sıra 18 ve 19. yüzyılda Fransız İhtilali’nin önemli fikir akımlarından biri olan milliyetçiliğin etkisiyle Almanya’da milli bir kurtarıcı olarak görülmüş ve kendisinin heykeli bile yapılmıştır. Varus Savaşı ve burada yaşanan hezimet ayrıca Roma’nın yenilmez olmadığını da göstermiştir.
Savaş, günümüz Almanya’sı ve Alman kültürünün gelişimini hazırlayan sürece önemli katkıda bulunmuştur. Eğer bu savaşı Roma kazansaydı ne Hitler, ne Kayzer II. Wilhelm ne de Napolyon var olacaktı. Çünkü Germen ve Latin kültürü kaynaşmış olacaktı. I. ve II. Dünya Savaşı yaşanmayacaktı.
Epic History YouTube kanalının konuyla alakalı videosunu izlemek için tıklayabilirsiniz.
Eğer Roma galip gelseydi;
Aynen Galya’nın olduğu gibi Germania da Romalılaşabilir ve Germen kültürü yok olabilirdi. Kavimler Göçü gerçekleşmeyebilirdi. Germenler bir Romans dili konuşuyor olabilirlerdi. Anglo-Saksonlar İngilizce’nin en erken formu yerine Latince’yi Britanya’ya götürebilirlerdi. Britanya’ya Anglo-Sakson göçü hiç olmayabilir ve Britanya tamamen Keltlere kalabilirdi. Franklar hiçbir zaman Galya’ya göç etmeyebilirler; Hunlar ve Gotlar belki de durdurulabilirler ve daha sonra Roma’nın içlerine yapacakları akınlar önlenebilirdi. Fransızlar ve Almanlar arasındaki uzun ve acı husumet hiç yaşanmayabilirdi.
Alman Die Welt gazetesinde çalışan Alman kültürü tarihi uzmanı gazeteci Sven Felix Kellerhoff da, “Eğer Elbe Nehri’ne kadar olan Avrupa, Roman kültürü ve diliyle şekillendirilmiş olsaydı, Avrupa tarihinin yol haritası birçok açıdan farklı olurdu” demiştir.
Etiketler: roma, varus savaşı, teutoburg savaşı, germen, tacitus,
