Ed Simon’dan “Şeytanla Anlaşma” | Şeytanla asırlık Faust pazarlığı

Faust efsanesi, hem Marlowe’un dönemine hem de günümüz dünyasına dair derinlemesine bir anlayış sunarak, insanlık durumunun ve modernliğin karmaşıklığını yansıtır.

Faust efsanesi, edebiyat tarihinde ve kültürel düşüncede derin etkiler bırakmış, insanoğlunun temel arzularını ve zaaflarını yansıtan bir hikâyedir. Christopher Marlowe’un Doctor Faustus oyunuyla ünlü olan bu efsane, bir insanın ruhunu Şeytana satma teması etrafında döner ve modernliğinin ilk örneklerinden biri olarak kabul edilir.

ŞEYTANLA YAPILAN ANLAŞMA

Şeytanla yapılan anlaşmanın efsanesi, insanlık tarihindeki en cazip ve derin anlatılardan biridir. Bu hikâye, insanın Cennet ve Cehennem, kutsallık ve şeytanilik arasında nasıl gerildiğini ele alır. Bir insanın, Şeytanla bir anlaşma yaparak ruhunu tanrısal güçler karşılığında satması ve kısa bir süreliğine bir tanrı gibi yaşadıktan sonra Cehenneme sürüklenmesi, bu efsanenin merkezindedir.

ROSE TİYATROSU’NUN YENİDEN KEŞFİ

1989’da Londra, Southwark’taki bir inşaat alanında, Marlowe’un Doctor Faustus oyununun ilk sahnelendiği Rose Tiyatrosu’nun kalıntıları keşfedildi. Yıkılmış tiyatronun izleri, tarih boyunca farklı dönemlerin katmanlarının altında kalmıştı. Thatcher dönemi müteahhitleri tarafından bir ofis binası inşa edilirken, bu tiyatronun kalıntıları yeniden gün yüzüne çıkarıldı. Rose Tiyatrosu’nun kalıntıları, bugün bir ofis binasının bodrum katında, dört yüzyıl önceki oyunların sahnelendiği tiyatronun döküntüleri üzerinde ziyaretçilere bir gösteri izleme imkânı sunuyor.

FAUST’UN MODERNLİĞİ VE EFSANENİN EVRİMİ

Faust’un hikâyesi, modernliğin etkili bir metaforu olabilir. Marlowe, Alman halk hikâyelerinden Johann Faust’u uyarlamış ve bu efsane, Şeytan ile yapılan anlaşma mitinden türetilmiştir. Ancak Marlowe’un versiyonu son söz değildir; Goethe’den Damn Yankees müzikaline, Thomas Mann’dan Charlie Daniels Band’ın şarkısına kadar binlerce varyasyon üretmiştir. Yüksek kültürde Franz Liszt’in Faust Senfonisi ve Gustav Mahler’in Senfoni No. 8i, pop kültürde ise Ghost Rider komik kitabı ve Tenacious D’nin The Pick of Destiny filmi gibi örnekler bulunur. Jeffrey Burton Russell, Mephistopheles: The Devil in the Modern World kitabında, Faust figürünün Batı Hristiyan kültürünün en popüler karakterlerinden biri olduğunu belirtir. Faust’un kibri, başarısızlığı ve müzakereleri, efsanenin temel unsurlarıdır.

GÜNÜMÜZ İNSANLIĞI ÜZERİNE

Faust efsanesi, günümüz dünyasıyla yakından ilişkilidir. Özellikle bürokrasi ve sözleşmelerle ilgili konuları ele alır. Efsane, modern dünyanın tehlikeleriyle ilgili önemli bir yansıma sunar ve insanlığın durumunu özetler. Faust’un hikâyesi, modernliğin oluşumu ve insanlık durumunu anlamak için önemli bir araçtır.