Takıntılı Düşünce; Obsesif-Kompulsif Bozukluk
Bu ayki yazımda sizlere sık sık duyduğumuz; şu aralar ilgimi çeken bir konu olan obsesif-kompulsif bozukluktan bahsedeceğim. Çoğu zaman hepimiz günlük yaşam içerisinde ortaya çıkan duygularımız sebebiyle onlarla baş etmeye çalışıyoruz ve bu durumu erken aşamada hayatımızı etkileyecek noktaya gelmeden sonlandırabiliriz.
Keyifli okumalar.
Obsesif-Kompulsif Bozukluk Ne Demektir?
Obsesyon, Takıntılı düşünce ve fikir; kompulsiyon ise tekrar eden davranışlar ve zihinsel eylemler ile oluşan ruhsal bir hastalıktır.
Obsesyon; Kişinin kendi zihnine girmesine engel olamadığı düşüncelerdir. Kendi isteği dışında gelirler ve zihnimizde yoğun, derin sıkıntıya, huzursuzluğa neden olurlar.
Kompulsiyon; Obsesyonların kendi zihnimizde neden olduğu yoğun sıkıntı ve huzursuzluğu azaltmak veya ortadan kaldırmak için yapılan tekrarlayıcı davranış ve zihinsel eylemlerdir.
Obsesif-kompulsif bozukluğu önceki yıllarda nadir görülen bir ruhsal hastalık olarak bilmekteyiz ancak yapılan araştırmalarda o kadar da nadir olmadığı gözlemlenmiştir. Daha geniş yerleşim yerlerinde yapılan araştırmalarda her 100 kişiden 2-3’ünde görüldüğü anlaşılmıştır. Genellikle ergenlik dönemlerinde ve 20-30 yaşlarında başladığını bilmekteyiz fakat okul çağındaki yaşlardaki çocuklar da dahil, her yaşta görülebilmektedir. Erkeklerde daha erken yaşlarda başlamaktadır fakat kadınlarda daha sık görülmektedir.
Obsesif-Kompulsif Bozuklukluğun Görüldüğü Türler;
- Bulaşma Obsesyonu ve Temizlik Kompulsiyonu;
Bu obesyonu yaşayan kişiler giydikleri elbiselerinin kir, toz, mikrop, kimyasal maddeler, deterjanlar, zehirler ile idrar, gaita, beden salgıları ile bulaşacağından korkarak geliştirdikleri takıntılar ve bu takıntıların ortaya çıkardığı sıkıntıları gidermek için yaptıkları davranışlardır.
- Kuşku Obsesyonu ve Kontrol Kompulsiyonu;
En sık görülen obsesyon ve kompulsiyonlardandır. Kişi gaz ocağı, kapı kilit gibi nesnelerin ve ütü, elektrikli aletlerin vs. Prizde kalmış olma ihtimalinden şüphe eder.
- Dini İçerikli Obsesyonlar;
Dini inançları çok yoğun yaşayan kesimlerde görülen bir obsesyon türüdür.
- Simetri/Düzen Obsesyon ve Kompulsiyonları;
Bu obsesyonu yaşayan kişilerin yaşamının tamamında simetri gerekliliği ve düzenin hakim olduğu görülmektedir.
- Dokunma Kompulsiyonları;
Dokunma kompulsiyonu olan kişilerde, bir davranışı yapmadan önce çok değer verdikleri eşyalara dokunma gereksinimi vardır.
- Sayma Kompulsiyonları;
Bu kompulsiyonu yaşayan kişiler hayatlarındaki herhangi bir işi yaparken belli bir sayıya kadar saymadan yaptıklarında o işinin rast gitmeyeceğini düşündükleri için sayma davranışında bulunmaktadır.
- Biriktirme ve Saklama Kompulsiyonları;
Bunu yaşayan kişi gelecekte lazım olur diyerek her şeyi, gerek olmayacak nesneleri bile saklama ihtiyacı hisseder.
- Batıl İnançlar, Uğurlu-Uğursuz Sayılar ve Renkler;
Hemen hemen hepimizin inandığı batıl inançlar, uğurlu ve uğursuz olarak nitelendirdiğimiz sayılar vardır. Eğer bu tür batıl inançlar günlük yaptığımız işleri etkileyecek dereceye geldiyse hastalık boyutunda değerlendirilmektedir.
Obsesif-Kompulsif Bozukluğa Sebep Olan Nedenler Nelerdir?
Genetik nedenler
Beyin işlevlerinde bozulma ve serotonin
Çocukluk çağı travmaları
Kişilik özellikleri
Obsesif-Kompulsif Bozukluk Nasıl Tedavi Edilir?
Günlük yaşam etkinliklerini ciddi anlamda kısıtlayabilen, aile, meslek ve sosyal yaşantımızda önemli işlev kayıplarına yol açabilen, yaşam kalitesini düşüren ruhsal bir hastalıktır.
İlaç tedavisi ve bilişsel davranışçı terapi
