74. Berlin Film Festivali’nin ödül töreni, 24 Şubat akşamı gerçekleşti ve kazananlar belirlendi. Altın Ayı ödülü, Mati Diop’un imzasını taşıyan Dahomey belgeseline gitti.
Törende dikkat çeken bir konu, Diop’un yanı sıra birçok yönetmenin ve jüri üyesinin Filistin’e verdikleri destek ve İsrail’den ateşkes çağrısı oldu. “No Other Land” filminin yönetmenlerinden Yuval Abraham, 2024 Berlinale kapanış töreninde sahnede Gazze’de barış çağrısı yaptıktan sonra ölüm tehditleri aldığını açıkladı.
NO OTHER LAND “BAŞKA ÜLKE YOK”
Filistinli genç aktivist Basel Adra, İsrailli gazeteci Yuval Abraham ile birlikte kendi topraklarında yerinden edilenlerin çaresizliğini “No Other Land” ile anlatıyor. Her ebeveynin umudu, çocuklarının kendi savaşlarını miras almaması ya da en azından kuşaklar arası bayrağı kazanılmış bir şekilde devredebilmeleridir. Aktivist anne ve babasının topraklarını İsrailli işgalcilerden korumak için verdiği mücadeleyi izleyerek büyüyen Batı Şeria doğumlu genç Filistinli avukat ve aktivist Basel Adra için böyle bir ilerleme söz konusu değil: Kendisi yaşlanıp büyüklerinin yerine geçerken, zaman ümit kırıcı bir şekilde duruyor. Adra, yakın zamanda İsrail ordusu tarafından agresif bir yıkım ve zorla nakil kampanyasına maruz kalan güney Hebron Tepeleri’ndeki bir Filistin köyleri ağı olan Masafer Yatta’nın bir sakini. Halkı kelimenin tam anlamıyla gözlerinin önünde buldozerlerle yıkılırken, Adra’nın kamerasını açık tutmaktan başka yapacak çok az şeyi olduğunu söylüyordu: “Başka hiçbir şeyim yok, sadece telefonum var” diye umutsuzluğa kapılıyor. Sarsıcı belgesel “No Other Land “de Adra’nın tanıklığı bizim tanıklığımız haline geliyor.
Hamas’ın 7 Ekim’de İsrail’e düzenlediği operasyonun ardından İsrail’in 28.000’den fazla Filistinlinin ölümüne neden olan Gazze Şeridi’ne yönelik geniş çaplı işgalinin üzerinden henüz dört ay geçmeden Berlinale’de prömiyerini yapan “No Other Land” tam zamanında çekilen bir film. Ancak film, işgal altında yaşamanın hem ölümcül tehlikesini hem de zihinsel zorluğunu yıllara yayılan tasviriyle, uluslararası manşetlerde yer alsa da almasa da durumun uzun süredir kriz noktasında olduğunun altını çiziyor. Proje, 2019 yılında Adra’nın İsrail’in yerel halkı tahliye etmesini haberleştiren Kudüslü gazeteciler Yuval Abraham ve Rachel Szor ile tanışması ve olaylara ilk elden bakış açısını sunmasıyla başlıyor.
Yapım koşulları göz önüne alındığında, “No Other Land” daha dağınık bir biçimde bile hayati olabilirdi. Ancak buradaki film yapımı sıkı ve düşünülmüş, çevik kurgusuyla (yönetmenlerin kendileri tarafından) zamanın hem geçip gittiği hem de kendi üzerinde döndüğü hissini yakalıyor. Filmdeki Filistin-İsrail çatışmalarının yoğun, sarsıcı etkisi -çoğu zaman ordu yetkililerinin şaşkınlığına yol açacak şekilde telefon kameralarıyla çekilen ve bu konuda kayıtsız kalan pek çok kişiyi öfke dolu bir farkındalığa sevk edecek kadar şiddetli olan- Adra, ailesi ve komşularının altlarından çekilip alınan topraklarda günlük yaşamlarını sürdürmeye çalıştıkları daha sakin, gözlemsel sahnelerle dengeleniyor. Bir sonraki neslin atalarının topraklarını koruyabileceğine dair umut azalıyor; eğer korurlarsa, muhtemelen Adra’nın aktivizmini de miras alacaklar.
