Denis Villeneuve’ün Dune’u birkaç gün önce vizyona girdi. Orjinal uyarlama ile Villeneuve’ün filmi arasındaki durumu yakından görmek için iki filmi de yeniden izledim. İşte Dune 1984 vs Dune 2021’e eleştirel bir bakış…
Dune: Çöl Gezegeni Bölüm İki gösterime girmişken, birinci bölümü tekrar gözden geçirip 1984 yapımı orijinal David Lynch uyarlamasına kıyasla ne durumda olduğunu görmek istedim.
DAVID LYNCH’IN DUNE 1984’Ü
Yeni başlayanlar için, 1984 yapımı film, hikayeyi sıkmadan filme aktarmak adına aceleyle ilerlemiş gibi bir hava yaratıyor. Roman, karakterlerin kendilerini bulundukları sıkıntılı durumların düşünce şeklini çok dikkatli bir tonla yansıtıyor. Bu, ustaca yapılmış ve merak uyandıran bir okuma sunuyor. Film ise, karakterlerin düşüncelerini anlatımla ifade etmelerine izin vererek romanın yazılış tarzını taklit etmeye çalışıyor.
Bunun aynı zamanda filmi daha kapsamlı kılmak amacıyla yapıldığına inanıyorum çünkü izleyicinin ne olduğunu anlaması için aşina olması gereken pek çok unsur var. Bu da hikayenin ve duyguların izleyiciye zorla aktarıldığı hissini yaratıyor.
DUNE ÇÖL GEZEGENİ (2021)
Dune 2021 hakkında konuştuğumuzda, film sizi hikayenin içine çekme konusunda neredeyse sineklerin duvarlara yapışması kadar etkili bir his uyandırıyor. Bu hikayeyi filme dökmek hiç de hafife alınacak bir başarı değil, bu yüzden sunumu gerçekten takdir ediyorum. Oyunculuk, yönetmenlik ve sinematografi, önemli olayları ve karakter anlarını sadece görsel ve duygusal yollarla aktarmak için bir araya geliyor.
Dune 2021, anlatmanın göstermek olmadığını çok iyi anlatıyor. Kitabın sadece bir kısmını ve 1984 filmine nazaran daha fazla derinlik sunabilecek potansiyeli taşıdığı için, dünya inşası açısından daha fazla katmanı var, bu da hikayeyi 1984 filmden çok daha etkileyici kılıyor.
DUNE ÇÖL GEZEGENİ NE ANLATIYOR?
Dune 2021, Greig Fraser gibi günümüzün en yetenekli görüntü yönetmenlerinden biri tarafından ustalıkla çekilmiştir. Bu filmdeki ve “The Batman” ile “The Creator” gibi diğer yapımlardaki çalışmaları gerçekten olağanüstüdür. Farklı dünyalara ait mekanlara ağırlık ve atmosfer katma konusunda son derece başarılıdır ve Dune 2021 bu açıdan bir istisna değildir.
Bu filmdeki ortam öylesine somut ki. Arrakis’in kuru ve tozlu sıcağını, karakterlerin alınlarındaki teri ve kaygılarını, aynı zamanda Timothée Chalamet’in muhteşem bir şekilde canlandırdığı Paul’ün ruhsal durumunun psikoaktif etkilerini neredeyse hissedebiliyorsunuz. 2021 yapımı film, daha iyi bir uyarlama olsa da, benim hayran olduğum bazı yönleri 1984 yapımı filmde mevcut. David Lynch’in filmleri, tuhaflıklarıyla tanınır ve bu evrenin 2021 yapımı filmde değinilmemiş daha garip yönlerini başarıyla tasvir ediyor.
Romanda, lonca gezginleri galaksi boyunca büyük evlere ulaşmak için baharat kullanıyorlardı, fakat uzun süreli kullanımdan sonra gezginleri dev fetüs benzeri varlıklara dönüştürüyordu. Onları bu halde görmek gerçekten ilginçti ve uzayda katlanırkenki görüntüleri David Lynch’in hipnotize edici tarzında sunulmuştu ki, bunu gerçekten takdir ettim.
Paul’un baharata maruz kaldığında yaşadığı vizyonlar için de aynı durum geçerli. Sunumla alakalı zorluklara rağmen, Lynch’in filminde 80’ler estetiğiyle ilgili tuhaf bir şekilde ferahlatıcı bir hava var, özellikle de Villeneuve’un filmiyle karşılaştırıldığında ne kadar farklı olduğu düşünülürse.
DUNE 1984 VE VILLENEUVE’UN UYARLAMALARI
Dune 1984 pek çok şeyden yoksun olsa da, Lynch’in ve Villeneuve’un uyarlamaları birbirini bir şekilde tamamlıyor gibi görünüyor. 1984 filminden genel olarak pek hoşlanmasam da, bu evreni ve içindeki karakterleri seviyorum. Eğer Dune 1984 ile bu hikayeye ilk kez tanışmış olsaydım, büyük olasılıkla hoşlanmazdım. Ancak Dune 2021 olduğu için, 1984 filmine daha fazla anlayış ve takdir gösterebildiğimi düşünüyorum.
Villeneuve’un uyarlaması, 1984 filmi gibi eskimiş hissettirdiği için onu önermem, çünkü 2021 filmine olan hayranlığım daha fazla ve ikinci bölüm için de aynı beklentileri taşıyorum.
